Hỏi: Chị A có chồng là B, hai con là C và D. Chị A bị ốm nặng, trước khi mất, có để lại di chúc bằng miệng và nói rõ để 1/2 di sản cho chồng và 2 con, 1/2 di sản cho bố mẹ đẻ. Tại thời điểm chị A để lại di chúc bằng miệng, chỉ có chồng và bố mẹ đẻ cùng 1 người hàng xóm làm chứng, ngoài ra không có ai. Như vậy, di chúc miệng mà chị A để lại có hợp pháp hay không?
Đáp: Khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc miệng như sau: “Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”
Trong tình huống trên, có 4 người làm chứng cho di chúc miệng của chị A . Tuy nhiên, những người sau đây không được làm chứng cho việc lập di chúc theo quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015 là:
– Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
– Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
– Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Chị A đã để lại di sản cho chồng, 2 con và bố mẹ đẻ. Trong 4 người làm chứng cho việc lập di chúc, có 3 người là chồng, bố đẻ, mẹ đẻ chị nằm trong diện thừa kế theo di chúc, chỉ có người hàng xóm là không thuộc 3 trường hợp quy định tại Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015. Như vậy, di chúc miệng của chị A để lại không hợp pháp. Di sản của chị A sẽ được chia thừa kế theo pháp luật.