I. Bản quyền tác giả là gì?
Hằng ngày chúng ta gặp rất nhiều tác phẩm có chứng nhận về bản quyền tác giả ©, hay các phần mềm thường có chữ Copyright. Vậy bản quyền tác giả là gì? Theo quy định tại khoản 2 điều 4 của Luật sở hữu trí tuệ thì Bản quyền tác giả (hay còn gọi là quyền tác giả) là quyền của cá nhân, tổ chức đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.
II. Những tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
Theo Quy định của Luật sở hữu trí tuệ, thì các tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả gồm:
- Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết
- Bài giảng, bài phát biểu, tác phẩm báo chí, tác phẩm âm nhạc, tác phẩm sân khấu;.
- Tác phẩm điện ảnh, tác phẩm mỹ thuật, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng; tác phẩm nhiếp ảnh; tác phẩm kiến trúc;
- Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;
- Chương trình máy tính, sưu tập dử liệu.
III. Quyền tác giả bao gồm quyền tài sản và quyền nhân thân
Quyền nhân thân là quyền gắn liền với nhân thân tác giả, còn quyền tài sản là quyền khai thác lợi ích vật chất đối với bản quyền của chủ sở hữu.
- Quyền nhân thân:
- Quyền đặt tên cho tác phẩm
- Quyền ghi họ tên hoặc bút danh lên trên tác phẩm
- Quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm
- Quyền công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm
- Quyền tài sản:
- Quyền làm tác phẩm phái sinh từ tác phẩm gốc
- Quyền biểu diễn tác phẩm trước công chúng [thường đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật]
- Quyền sao chép tác phẩm
- Quyền phân phối, nhập khẩu để phân phối tới người tiêu dùng
- Quyền phát sóng, truyền đạt đến công chúng bằng mạng điện tử, internet
- Quyền cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm
IV. Những lợi ích khi đăng ký bảo hộ bản quyền
Bản quyền tác giả đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế, khoa học kỹ thuật, văn hoá giải trí. Đăng ký bản quyền tác giả có nhiều lợi ích:
- Là chứng cứ chứng minh sự sáng tạo và quyền sở hữu hợp pháp đối với tác phẩm. Bởi quá trình đăng ký thì tác giả, chủ sở hữu đã phải chứng minh về nguồn gốc tác phẩm. Do đó khi được cấp Giấy chứng nhận bản quyền tác giả thì hiển nhiên rằng đó là sở hữu hợp pháp
- Chống lại hành vi xâm phạm quyền tác giả, bởi Giấy chứng nhận bản quyền cho phép chủ sở hữu có quyền ngăn cản, thực hiện các biện pháp tự bảo vệ hoặc yêu cầu cơ quan nhà nước bảo vệ đối với các hành vi sao chép, làm giả tác phẩm.
- Đăng ký bản quyền là sự công nhận của cơ quan nhà nước đối với sự sáng tạo , thể hiện sự chuyên nghiệp và uy tín trong lĩnh vực của chủ sở hữu bản quyền.
- Tác phẩm được đăng ký bản quyền có độ tin cậy cao, xoá được nghi ngại từ đối tác và người dùng, do đó có giá trị thương mại cao, giúp chủ sở hữu dễ dàng hợp tác, thương mại hóa và kiếm lợi nhuận từ tác phẩm.
V. Hồ sơ và phí đăng ký bảo hộ quyền bản quyền tác giả
Theo Luật sở hữu trí tuệ, hồ sơ đăng ký bảo hộ bản quyền tác giả gồm có:
- Tờ khai đăng ký bản quyền tác giả theo mẫu của Bộ văn hoá, thể thao và du lịch
- Bản sao tác phẩm đăng ký bản quyền tác giả
- Tài liệu chứng minh chủ sở hữu sáng tạo ra tác phẩm
Phí đăng ký: 3.000.000đ/bản quyền (đã bao gồm phí nhà nước)
- Kết quả thủ tục: được cấp Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả
- Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả ghi rõ tên tác phẩm, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả.
Thời gian cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả là khoảng 1 tháng kể từ ngày cung cấp đủ hồ sơ hợp lệ. Thời hạn bảo hộ quyền tác giả đối với quyền nhân thân và quyền tài sản là lâu dài.
