I. Tóm tắt nội dung vụ án
Trước đây vào năm 2002 Ông C và ông H ký hợp đồng chuyển nhượng 03 lô đất tại huyện Củ Chi, TP.HCM. Đất do ông H đã mua lại của các chủ đất, đang làm thủ tục giấy tờ để bán lại như sau:
+ Lô 1: diện tích 3.000 m2
+ Lô 2: diện tích 500 m2
+ Lô 3: diện tích 2000 m2 đất thổ cư
Tổng giá trị 03 lô đất thời điểm đó là hai tỷ đồng, ông C đã giao đủ số tiền 2 tỷ đồng cho ông H vào tháng 01/2004 với giao kèo là 02 tháng sau sẽ nhận đủ đất. Tuy nhiên, ông H mới chỉ giao cho ông C 02 lô với diện tích là 3500 m2, còn lại lô đất 2000 m2 ông H nói xin khất thêm thời gian đợi chủ đất làm xong giấy tờ thì mới mua bán được.
Để đảm bảo ông C và ông H đã làm “Giấy thanh lý hợp đồng vào năm 2004” với nội dung ông H xác nhận đã giao cho ông C lô đất còn lại.
Tuy nhiên, sau đó ông H cắt đứt liên lạc với ông C mặc dù ông C đã nhiều lần tìm kiếm nhưng không gặp được ông H. Sau đó vào năm 2016, khi làm việc tại cơ quan chức năng thì ông H cam kết sẽ giao cho ông C 1 lô đất khác có cùng giá trị và diện tích 2000 m2. Thời hạn là đến cuối năm 2018 giao đất. Thế nhưng, đến hết năm 2018 là hết thời hạn mà ông H tiếp tục không giao đất. Đến hiện nay, giá trị lô đất 2000 m2 đã nêu nếu tính theo giá thị trường là 5 triệu đồng/m2 tương đương với: triệu đồng/m2 x 2000 m2 = 10 tỷ đồng. Giá trị 2000 m2 đất này, năm 2002 là năm trăm triệu đồng.
Thấy ông H không thực hiện như cam kết, nên ông C nhờ luật sư Inter Justice bảo vệ quyền lợi.
II. Căn cứ quy định pháp luật
- Tự do, tự nguyện cam kết thoả thuận là nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, ở đây ông H tự nguyện cam kết với ông C trước cơ quan chức năng.
- Ông C có quyền đòi lại số tiền ông H đã nhận nhưng không thực hiện công việc.
- Khoản tiền đòi lại có thể tính lãi, hoặc tính theo giá trị đất tương đương
- Ông C có quyền đòi lại số tiền và yêu cầu ông H bồi thường thiệt hại.
III. Quan điểm của Luật sư và phương án giải quyết
- Luật sư Inter Justice đã đại diện cho ông C thực hiện thủ tục khởi kiện ông H ra Toà án, để yêu cầu thực hiện nghĩa vụ do cam kết, nếu không thực hiện nghĩa vụ cam kết thì phải trả tiền đã nhận có tính lãi hoặc trả tiền theo vấn đề giá tương đương với diện tích đất.
- Tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận là nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, là căn cứ xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự của cá nhân. Thỏa thuận ông H đề nghị đổi lô đất khác cùng giá trị, diện tích 2000 m2 và hứa thời hạn giao là đến cuối năm 2018 cho ông C tại cơ quan chức năng là thỏa thuận sau cùng và có giá trị pháp lý. Bởi ông H tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận với ông C . Do đó, cam kết, thỏa thuận này có hiệu lực và phải được chủ thể khác tôn trọng. Hơn nữa ông H đã nhận tiền của ông C từ lâu nhưng không thực hiện nghĩa vụ giao đất.
- Ông H không được lợi nếu không có căn cứ, trong khi đó số tiền năm trăm triệu đồng ông H đã nhận của ông C từ lâu, vì ông H cam kết đổi lại cho ông C 01 lô đất có cùng giá trị và cùng diện tích 2000 m2, nên số tiền năm trăm triệu đồng năm 2002 tương đương với giá trị diện tích đất 2000 m2 thời điểm đó. Giá trị đất tại huyện Củ Chi thực tế hiện nay tương ứng với 2000 m2 đất là: 10 tỷ đồng. Do số tiền nhận đã hơn 20 năm, vấn đề giá tương đương, nên ông trường hợp ông có nghĩa vụ hoàn trả cho ông C số tiền 10 tỷ đồng.
- Trường hợp nếu ông H không trả tiền mà thực hiện trả đất cho ông H theo như cam kết, thì do đây là việc đơn phương tự nguyện cam kết trong giao dịch dân sự, cam kết này không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội nên có giá trị thi hành đối với ông H. Việc giao đất được thực hiện thông qua thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bởi lẽ việc thực hiện cam kết này có giá trị thay thế cho nghĩa vụ hoàn trả tiền của ông H đối với ông C. Khi thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất, các bên không phải thanh toán giá trị chuyển nhượng, nhưng phải thực hiện các nghĩa vụ về thuế, phí đối với nhà nước theo quy định pháp luật.
IV. Phán quyết của Toà án
Hiện vụ án đang xét xử, chúng tôi sẽ thông tin về phán quyết của Toà án.